Պատմություն

Առաջադրանք 1

1.Պայքար թագավորական իշխանության ամրապնդման համար: Արշակ Երկրորդ, Պապ թագավոր/Հայոց պատմություն դասագիրք 7-րդ դասարան, էջ 17-24/

2.Պապ թագավոր/գրավոր, ամենաքիչը երկու էջի սահմանում, օգտագործված գրականությունը ամենաքիչը չորս աղբյուրներից/

Նախաբան

Գահակալման տարիները

Պապը Հայոց թագավոր է (370–374 թթ.) Արշակունիների արքայատոհմից

Գահակալմանը նախորդող տարիները

Շապուհը 363 թ.-ին Մերուժան Արծնուն առաջարկում է աջակցել իրեն: Նա ուրանում է քրիստոնեությունը և ընդհունում զրադաշտություն: Նրանք գրավում են Անի բերդը, որտեղ գտնվում էին Արշակունի արքաների աճյունները և գանձերը: Իրենք գերեվարում են թագավորների ոսկոռները: Վասակ սպարապետը ջաղջախում է թշնամուն և ոսկորները վերաթաղում է Արագածի լանջի՝ Աղձք գյուղում: Շապուհ արքան նենգաբար Արշակին հրավիրում է Տիզբոն, իփր հարցերը կագավորելու, բայց Արշակի հետ մեկնած սպարապետ Վասակ Մամիկոնյանին սպանում են, իսկ Արշակին նետում Անհուշ բերթը, որտեղ նա մահանում է: Այդ ժամանակ պաշարման մեջ էր Արտագերս ամրոցը: Փառանձեմ թագուհին իր զորքով (11 հազար) դիմադրություն է ցույց տալիս: Սակայն Պարսիկներին հաջողվում է ներխուժել ամրոց և սպանել բոլորին, նաև Փառանձեմին: Այդ ժամանակ Մերուժան Արծնունին և Վահան Մամիկոնյանը ժողովրդին պատավորում էին ընդհունել մազդեսական կրոնը: Դավաճան Վահանին սպանում է նրա որդի Սամվելը: Պապը վերադառնում է հռոմեական զորքով և նստում հայոց գահին:

Գահակալության շրջան

Վաղես II կայսրը 370 թ-ին զորաբանակ է ուղարկել Հայաստան և Պապին հաստատել գահին: Տեղեկանալով պարսիկների՝ Հայաստան ներխուժելու մտադրության մասին՝ կայսրը կրկին զորաբանակ է ուղարկել, որի օգնությամբ հայկական զորքը 371 թ-ին Ձիրավի ճակատամարտում ջախջախել է պարսիկներին:

Այս հաղթանակով Պապն ամրապնդել է իր իշխանությունը և հաջորդ տարիներին զբաղվել երկրի ներքին խնդիրներով. վերամիավորել է Հայաստանից անջատված ծայրագավառները, ապա սպարապետ Մուշեղ Մամիկոնյանի գլխավորությամբ հայկական զորքերն ազատագրել են Արշակ Բ-ի օրոք Հայաստանից խլված տարածքները, որից հետո Պապն ընդունել է Շապուհ II-ի բարեկամության առաջարկը: Շապուհը ճանաչել է Պապի իշխանությունը, և Հայաստանն առժամանակ զերծ է մնացել Սասանյան տերության ասպատակություններից:

Պապն անդրադարձել է նաև Հայ եկեղեցու բարեփոխմանը. կրճատել է վանականների թիվը, նրանց մի մասին պարտադրել է զինվորական ծառայություն, փակել է կուսանոցները, աղքատանոցները, եկեղեցական հողերի զգալի մասը միացրել է արքունականին և վերացրել բնակչությունից գանձվող տասանորդն ու պսակի հարկը:

Ներսես Ա Պարթև կաթողիկոսի մահից (372 թ.) հետո Պապը Շահակ Ա Մանազկերտցուն չի ուղարկել Կեսարիա` օծվելու` դնելով Հռոմից Հայ եկեղեցու անկախացման հիմքը:

Ձիրավի ճակատամարտ

Ձիրավի ճակատամարտը 371 թվականին: Հայոց զորքը (90 հազար) հռոմեական զորաջոկատի հետ ջաղջախում է պարսիկներին, սպանում դավաճան Մերուժանին: Ճակատամարտը Պապ թագավորը և Ներսես կաթողիկոսը հետևում էին Նպատ լեռից: Ներսես կաթողիկոսին հաջողվում է համոզել Պապ թագավորին, որ նա չհանդիմանի Մուշեղին: (Պապ թագավորը հանդիմանել էր Մուշեղին, որովհետև նա մեծահոգաբար ազատ էր արձակել պարսիկ կանանց):

Պապի բարեփոխումները

Պապ թագավորը և Մուշեղ սպարապետը հզորացնում են հայոց թագավորությունը: Պապը բարեփոխումներ է կատարում՝Հայոց բանակի թիվը նա մեծացնում է և դարձնում 100 հազարի, հոգեվորականների հարազատներին ստիպում է պետական և զինվորական ծառայություն կատարել, կրճատում է եկեղեցական տարածքները:

Այս բարեփոխումները դուր չի գալիս հռոմեական կայսերը: 374 թվականին հռոմեական կայսեր հրամանով խնջույքի ժամանակ սպանում են Պապ թագավորին:

Այս հարցերի մեծ պատասխաններից ես մի մեծ կյանքի մասին իմացա և սովորեցի ավելի հին պատմությունը իմ հայոց պատմության:

Վերջաբան/ամփոփում ես քո բառերով /

3.Համեմատել Արշակ Երկրորդ և Պապ թագավորներին/15-20 նախադասությամբ/

Երկու թագավորներինն էլ սպանում են դավադրաբար՝

Արշակ II- Շապուհ արքան դավադրաբար հրավիրում է Տիզբուն և ձեռբակալում և նետում Անհուշ բերդ: Այնտեղ նա մահանում է

Պապ թագավոր- Հռոմեական կայսերը խնջույքի ժամանակ սպանել տալիս Պապ թագավորին:

Պապ թագավորը գահակալում է 4 տարի, իսկ Արշակ II մոտավորապես 18 տարի:

Համացանց

Պապ թագավոր

https://www.youtube.com/watch?v=VVSJ2QzeAj0 Ֆիլմ <<Պապ թագավոր>>

http://grqaser.org/language/hy/պապ-թագավոր/ <<Պապ թագավոր>>Ստեփան Զորյան/ձայնագրություն/